Autor: Na skróty
Urazy głowy u dzieci co robić?
To osiemnastomiesięczne dziecko spadło przed 10 minutami ze schodów, uderzając się w głowę. Ku uldze rodziców nie stwierdzono żadnych objawów wskazujących na uszkodzenie mózgu. Dziewczynka nie wymiotowała, po paru minutach przestała płakać, porusza się normalnie, wykazuje zainteresowanie otoczeniem i stara się nawet uśmiechnąć do mamy robiącej zdjęcie. Mimo wszystko trzeba ją jeszcze parę godzin obserwować, by mieć pewność, że nie doszło do żadnych zaburzeń. [AS]Głowa dzieci, a przede wszystkim niemowląt, jest w porównaniu z resztą ciała dość ciężka. W razie upadku (np. z leżaczka) maluchy często upadają na głowę (co np. nigdy nie przytrafiłoby się kotom pomimo ich dość ciężkiej głowy!). W wyniku takiego upadku może dojść do ciężkiego wstrząśnienia mózgu lub krwawień w obrębie jamy czaszkowej, co czasem powoduje następstwa wtórne.
Dziecko, które uderzyło się w głowę lub doznało innego urazu w jej obrębie, musi być uważnie obserwowane. Jeżeli zaraz po zdarzeniu krzyczy, nie wymiotuje i zachowuje się normalnie, zazwyczaj nie ma powodu do obaw. Mimo wszystko przyglądaj mu się bacznie jeszcze przez co najmniej 2-6 godzin, wstrząśnienie mózgu objawia się niekiedy z pewnym opóźnieniem.
Obserwacje prowadzić należy również w porach snu dziecka, w południe lub w nocy. Aby mieć całkowita pewność, czy maluch nie będzie wymiotował, że normalnie oddycha i udaje się go dobudzić, odzywaj się do niego lub go dotykaj (wystarczy, gdy stwierdzisz, że dziecko normalnie reaguje, tzn. przy budzeniu reaguje prawidłowo).
Kiedy do lekarza
Wystąpienie u dziecka poniżej wymienionych objawów jest wskazaniem do szybkiej wizyty w szpitalu. Po zauważeniu choćby jednego z objawów dzwoń na pogotowie i nie podawaj dziecku nic do picia i do jedzenia:
- dziecko, po doznanym urazie głowy, krzyczy dłużej niż 15 minut, co może wskazywać na pęknięcie kości czaszki lub krwotok wewnątrzczaszkowy,
- u dziecka wystąpił napad drgawek (por. s. 445 Encyklopedii zdrowia dziecka),
- dziecko jest splątane lub nieprzytomne,
- dziecko wielokrotnie wymiotuje (jednorazowe wymioty zaraz po urazie spowodowane są często przestrachem lub bólem),
- z ucha, nosa lub ust dziecka płynie krew lub przezroczysta ciecz,
- dziecko nie może utrzymać równowagi przy siedzeniu, chodzeniu lub raczkowaniu,
- dziecko nie może sobie przypomnieć okoliczności wypadku ani poprzedzających go zdarzeń,
- dziecko odczuwa silne bóle głowy,
- źrenice dziecka (czarne punkciki w oku) różnią się wielkością.
W szpitalu
W szpitalu przeprowadzone zostaną badania, być może wraz z tomografią komputerową głowy (TK). Jeżeli badanie nie wykaże nieprawidłowości, a u dziecka wystąpią widoczne kłopoty z pamięcią lub utrata przytomności, mamy do czynienia ze wstrząśnieniem mózgu. Nawet jeżeli stan pacjenta ulegnie poprawie, trzeba go jeszcze obserwować przez 12-24 godzin, a w razie nieprawidłowości dłużej.
Zmiany stwierdzone w badaniu TK, np. obrzęk tkankowy, świadczą o stłuczeniu mózgu. W razie silnych krwotoków konieczna jest operacja.
Na podstawie badania TK stwierdza się, wcale nie tak rzadko, złamanie czaszki. Dopóki czaszka nie jest wgnieciona, a złamanie nie przebiega wzdłuż jej podstawy, złamanie nie ma zwykle istotnego znaczenia i nie wymaga specjalnej terapii.
Po doznanym wstrząśnieniu mózgu dziecko musi się przez dłuższy czas oszczędzać, by uniknąć dalszych wstrząśnień, prowadzących w konsekwencji do przewlekłych bólów głowy i innych stałych dolegliwości.
Urazy oczu u dzieci jak się zachować?
Do urazu oczu dochodzi najczęściej:
- z powodu uderzenia w gałkę oczną,
- z powodu ciała obcego, tkwiącego na zewnętrznej części oka,
- z powodu chemikaliów, które przez nieuwagę dostały się do oka.
Kiedy do lekarza
Idź do lekarza, jeżeli
- do oczu dziecka dostały się substancje chemiczne, a zwłaszcza kwasy lub ług,
- widzisz w oku dziecka ciało obce, rysę lub nacięcie na gałce ocznej lub na powiece. Nie próbuj samodzielnie niczego wyciągać!,
- dziecko widzi tylko zamazany obraz lub gdy ruch gałek ocznych powoduje bolesność,
- dziecko odczuwa ból oka dłużej niż 2-3 godziny po urazie,
- źrenice (czarne punkciki w oku) różnią się po urazie wielkością lub nie są okrągłe.
Jak pomóc dziecku
Jeżeli do oka dziecka dostały się środki chemiczne, wypłucz je tak, jak opisano to na s. 493 (UWAGA! Proszę podlinkować do działu „zatrucia i spożycie substancji żrących). Większość chemikaliów stosowanych w domu, jak spirytus, mydło czy oleje ewentualnie terpentyna, bardzo mocno podrażnia oczy, ale na szczęście na krótko. Niebezpieczne są natomiast kwasy i ług (np. środki do czyszczenia WC lub wapno). Jeżeli po uderzeniu w oko, wokół niego i na powiekach tworzy się obrzęk, natomiast nie boli sama gałka oczna, jej wygląd nie odbiega od normy, a widziany obraz jest prawidłowy, przygotuj tylko kompresy schładzające, a dziecko namów do odpoczynku.
W przypadku bólu oka, zaczerwienienia, łzawienia lub swędzenia sprawdź, czy nie doszło do jego zaprószenia. Zwykle na spojówce osadzają się rzęsy, ziarnka piasku lub muszki. Ciało obce tkwiące w kąciku oka spróbuj wydobyć, używając końcówek czystej chusteczki.
Aby usunąć ciało obce ukryte pod powieką, dziecko musi spoglądać wysoko w górę i w dół. Gdy spogląda w górę, obsuń jego dolną powiekę w dół, co pozwoli ci dokładnie przeszukać tę okolicę. Gdy spogląda w dół, zrób to samo z górną powieką. Jeżeli dostrzeżesz ciało obce, usuń je za pomocą końcówki chusteczki.
W razie niepowodzenia obmywaj podrażnione oko letnią wodą; w tym czasie dziecko powinno otwierać i zamykać oczy.
Ciało obce tkwiące w oku bardzo mocno, np. w okolicy źrenicy lub tęczówki, usunąć może jedynie okulista.
czków czasem jeszcze po tygodniach na skórze wyczuwa się szorstkie zgrubienia. Przed wyjściem na dwór warto te miejsca smarować grubą warstwą wazeliny.
Komentarze - masz coś do napisania? Zostaw proszę informacje.