Wszystko, co lata i pełza, w pewnym momencie trafi na skórę dziecka i może je ukąsić – pszczoły, osy, mrówki, komary, gzy, pluskwy, wszy i inne. Całe zdarzenie kończy się zwykle na małym, swędzącym punkciku, choć możliwe są też inne skutki kontaktu z owadami:

• przenoszenie chorób – przede wszystkim kleszczowe zapalenie mózgu (KZM, por. s. 251 Encyklopedii zdrowia dziecka) oraz boreliozaBorelioza jako choroba nie jest zbyt znana, szczególnie w naszym kraju, bowiem nie cierpi na nią znaczna część populacji a... (por. s. 249 Encyklopedii zdrowia dziecka) w wyniku ukąszenia przez kleszcze,
• zakażenia skóry – drapiąc ukąszone miejsca, dzieci wprowadzają pod skórę zarazki,
• reakcje alergiczne – zwłaszcza na ukąszenia przez osy i pszczoły. Reakcja uczuleniowa ogranicza się przeważnie do okolic ukąszenia (miejscowa reakcja z obrzękiem, zaczerwienieniem i przegrzaniem skóry), czasem jednak dochodzi do reakcji ogólnej, z wymiotami i zapaścią krążeniową (wstrząs anafilaktyczny, por. s. 494 Encyklopedii zdrowia dziecka).

Jak pomóc dziecku

W razie ukąszenia przez pszczołę lub osę sprawdź, czy w skórze tkwi jeszcze żądło. Jeżeli tak, wyciągnij je za pomocą pęsety lub paznokciami. Rób to ostrożnie, ponieważ pęcherzyk jadowy może być jeszcze nieuszkodzony i dopiero ściśnięcie żądła spowoduje jego opróżnienie.

Ból słabnie szybko, jeżeli schłodzisz miejsce ukąszenia (połóż zimny okład lub woreczek z lodem). Aby załagodzić swędzenie, na ukąszone miejsce można później nałożyć pastę z sody oczyszczonej i wody lub glinę leczniczą albo przywiązać plasterek cebuli. Sok z cebuli powoduje zmniejszenie obrzęku. Podobnie działają dostępne w aptekach żele.

Homeopaci polecają stosowanie leku Apis mellifica D30 w kroplach (nałożyć natychmiast po ukąszeniu), a następnie trzy razy dziennie doustnie 5 globulek Apis mellifica D30. Do leczenia nagłej reakcji alergicznej Apis mellifica się nie nadaje.

Przy miejscowej reakcji uczuleniowej z zaczerwienieniem, obrzękiem i przegrzaniem ukąszona część ciała powinna być w miarę możliwości ułożona wyżej.

W razie ukąszenia w obrębie jamy ustnej przez pszczoły, osy czy szerszenie, dziecko powinno natychmiast dostać do ssania kostki lodu. Jeżeli ukąszenie przez osę lub pszczołę nastąpiło głęboko w gardle i zauważasz objawy duszności (utrudniony, rzężący lub świszczący oddech), natychmiast wezwij Pogotowie Ratunkowe.

W przypadku mocno swędzących ukąszeń można zastosować żel przeciwświądowy, dostępny w aptekach. Przy ukąszeniach przez komary pomaga nałożenie roztartych liści melisy. Łagodząco działają też (roztarte) liście rojnika oraz babki lancetowatej.

W razie zakażenia ranki zastosuj wyciąg z nagietka lekarskiego (por. ramka s. 96 w Encyklopedii zdrowia dziecka). Jeżeli to nie pomoże, idź z dzieckiem do lekarza.

Jad krzyżaka ogrodowego, najbardziej jadowitego pająka w naszym regionie geograficznym, dostaje się do głębszych warstw skóry tylko u malutkich dzieci lub u osób o bardzo delikatnej skórze. Skutki ukąszenia są podobne jak po kontakcie z osą, nie jest więc konieczna żadna specjalna terapia.

Kiedy do lekarza

Wezwij karetkę pogotowia, gdy

• wiesz, że dziecko jest silnie uczulone na pszczeli jad i że właśnie użądliła je pszczoła, choć (jeszcze) nie doszło do żadnej reakcji,
• dziecko po użądleniu ma duszności lub inne objawy ogólnie znanej reakcji uczuleniowej, jak bladość skóry, zimny pot, nudności i zawroty głowy (więcej por. s. 494 Encyklopedii zdrowia dziecka).