Drucker Peter FerdinandDrucker Peter Ferdinand (1909 – 2005) – amerykański myśliciel, uczony, doradca biznesowy i pisarz, określany za swój wkład w powstanie... (1909 – 2005) – amerykański myśliciel, uczony, doradca biznesowy i pisarz, określany za swój wkład w powstanie i rozwój nauki zarządzania oraz stałość i wyrazistość moralnego stanowiska jako „ojciec-założyciel współczesnego zarządzania”, „człowiek, który wynalazł zarządzanie”, „filozof biznesu” czy wręcz „papież zarządzania”. Autor podstawowych dla tej dziedziny prac jak The Practise of Management z 1954 r. (wyd. pol.: Praktyka zarządzania, 1994 i 2005), Managing for Results z 1964 r. (wyd. pol.: Skuteczne zarządzanie, 1976), The Effective Executive z 1967 r. (wyd. pol.: Menedżer skuteczny, 2004 i 2007) oraz Management: Tasks, Responsibilities and Practices z 1973 r.
W 2002 r. prezydent USA George W. Bush nagrodził Petera Druckera najwyższym amerykańskim odznaczeniem cywilnym – Prezydenckim Medalem Wolności jako „pioniera zarządzania w skali światowej” (Timeline…).

Peter Drucker urodził się w Wiedniu 19 listopada 1909 r. w rodzinie wysokiego urzędnika monarchii Habsburgów. Ojciec był z wykształcenia ekonomistą i prawnikiem, matka – lekarzem. Dom rodziców był jednym z ognisk życia towarzyskiego i intelektualnego Wiednia. Do środowiska towarzyskiego Druckerów należeli najwybitniejsi ekonomiści, politycy, pisarze i intelektualiści austriaccy XX w. – Józef Schumpeter, Fryderyk August von Hayek, Ludwik von Mises, Franz Kafka, Zygmund Freud, Tomasz Masaryk czy Thomas Mann (Beatty, 3; Lüchinger, 125-126).
Po zdaniu matury, siedemnastoletni Drucker pragnąc uwolnić się od melancholii Wiednia, udaje się do Hamburga, gdzie podejmuje pracę w firmie eksportowej. Aby zaspokoić ambicje ojca zapisuje się jednocześnie na kurs prawa. Po półtora roku przenosi się do Frankfurtu, gdzie obroni doktorat z prawa publicznego i stosunków międzynarodowych poświęcony „prawie rządom” czyli rebeliom, rządom na wygnaniu i koloniom, dążącym do niepodległości. W tym czasie zmienił także pracę na dziennikarską w „Frankfurter General Anzeiger”. Po dojściu Hitlera do władzy Drucker emigruje najpierw do Wielkiej Brytanii, gdzie pracuje jako analityk ubezpieczeniowy, a następnie ekonomista i sekretarz w małym banku, by w 1937 r. na stałe wyjechać z żoną do Stanów Zjednoczonych jako korespondent brytyjskich gazet (m.in. poprzedniczki Financial Times) oraz pisarz (Beatty, 14-17). Dwa lata później, w 1939 r. ukazuje się jego pierwszy bestseller – The End of Economic Man: The Origins of Totalitarianism.
Na początku lat 40-tych XX w. Drucker zostaje wykładowcą nauk politycznych i filozofii w Benington College w Vermont. Publikacja jego kolejnej książki – The Future of Industrial Man zwróciła na niego uwagę zarządu Generals Motors, największej wówczas korporacji na świecie. Zlecono mu przygotowanie analizy struktury i funkcjonowania firmy. Wyniki pracy Druckera nie od razu znalazły zrozumienie w kierownictwie GM, ostatecznie przeprowadzono jednak częściową reorganizację opartą na jego uwagach i propozycjach, a książka, która powstała w wyniku badań – Concept of the Corporation, stała się początkiem kariery Druckera jako największego na świecie specjalisty od zarządzania. Od tej pory stale udzielał konsultacji największym firmom świata oraz prowadził szkolenia dla menedżerów, jednocześnie uogólniając oraz teoretyzując doświadczenia z tej współpracy w postaci potoku książek, jak wspomniane klasyki: Praktyka zarządzania i Menedżer skuteczny, Management: Tasks, Responsibilities and Practices. Drucker kontynuował jednocześnie swoją karierę naukową, a obejmując pierwszą na świecie katedrę zarządzania stworzoną dla niego w Szkole Biznesu Uniwersytetu w Nowym Yorku, stał się pierwszym na świecie profesorem tej dyscypliny naukowej i jej faktycznym twórcą. W 1971 r. przeniósł się do Podyplomowego Uniwersytetu w Claremont, w którym wykładał przez 35 lat.
Peter Drucker zmarł 11 listopada 2005 r. w wieku 95 lat w swoim domu w Claremont (stan Kalifornia). Jeszcze w 1987 r. szkoła menedżerów Podyplomowego Uniwersytetu w Claremont otrzymała jego imię, zaś w 2006 r. powołano do życia Instytut Druckera, który ma archiwizować i badać spuściznę po uczonym, ale przede wszystkim rozwijać idee zawarte w jego twórczości (About Us; Timeline…).

Twórczość Petera Druckera nie ogranicza się do jednej dyscypliny, a jest tak bardzo wielostronna i bogata, że trudno ją objąć (Lüchinger, 132). Jest on autorem ponad 30 książek oraz wielu artykułów (jest np. autorem zewnętrznym – spoza redakcji, który przygotował największą liczbę artykułów dla Harvard Business Review – Pugh D., Hickson D., 106), które zebrano w kilku wydaniach książkowych. Należy pamiętać także, że wiele prac było wielokrotnie wznawianych, co daje wielkość kilku milionów sprzedanych egzemplarzy. Bibliografię prac Petera Druckera można znaleźć na stronie The Drucker Society of Austria (Bibliography. Primary Literature).
Oprócz prac naukowych wśród książek autorstwa Druckera znajdziemy dwie pozycje beletrystyczne: The Temptation to Do Good oraz The Last of All Possible Worlds, a także nietypową autobiografię pt. Advantures of a Bystander (Przygody obserwatora), która stała się ulubioną książką zarówno czytelników jak i samego autora (Drucker 1997, s. vi). Jest to „nietypowa autobiografia”, gdyż jest to zbiór szkiców na temat postaci z I poł. XX w., które autor spotkał na swojej drodze życiowej i które wpłynęły na jego sposób myślenia, działania, życia.
Próbując uporządkować naukowo-profesjonalne prace amerykańskiego uczonego, jego biograf, Jack Beatty podzielił je na trzy grupy: prace społeczno-polityczne, ogólne książki dotyczące zarządzania oraz poradniki dla menedżerów (Beatty, 19). Przy czym wiele pozycji należałoby przyporządkować do kilku z tych grup jednocześnie.
W dziedzinie zarządzania Drucker jest głównie znany z koncepcji zarządzania skierowanego na rezultaty, ale przypada mu także zwrócenie uwagi na rolę innowacji i innowacyjności, położenie nacisku na równorzędne traktowanie zarządzania w działach niebiznesowych (administracji, organizacjach non-profit, NGOs) i biznesie, wreszcie traktowanie zarządzania jako centralnej instytucji nowoczesnego społeczeństwa (Timeline…).
Jako myśliciel polityczny Drucker zwraca na siebie uwagę rozprawą o Fryderyku Juliuszu Stahlu, filozofie prawa i najwybitniejszym konserwatywnym polityku niemieckim przed Bismarckiem, która miała być ostrzeżeniem przed popieraniem narodowych socjalistów. Praca ta była jedną z ofiar akcji palenia książek przeprowadzonej przez hitlerowców 10 maja 1933 r. i przyczyną emigracji Druckera do Londynu. Znając z własnego doświadczenia totalitaryzm, Drucker potrafił oderwać się od własnych doświadczeń i myśleć abstrakcyjnie, czego efektem była bardzo ogólna analiza systemów totalitarnych w książce The End of Economic Man: The Origins of Totalitarianism, wskazującą na ich ekonomiczne podstawy, którą to analizę bardzo wysoko cenił sobie Winston Churchill (Lüchinger, 127-129). Wreszcie pod koniec lat 80-tych i na początku 90-tych Drucker zwracał uwagę na zmiany w gospodarce jak transnarodowość i regionalizm czy kryzys mega-państwa, które będą wpływały na powstanie nowego kontekstu politycznego dla funkcjonowania państw narodowych (Drucker 1989, 55-106 oraz Drucker 1993, 113-178). Był on twórcą i propagatorem pojęcia i idei prywatyzacji sektora państwowego w gospoadarce.
Od analizy polityki Drucker przeszedł w pracy The Future of Industrial Man. A Conservative Approach wydanej w 1942 r. do bardziej ogólnej teorii społecznej. W książce tej Drucker zwrócił uwagę na znaczącą oraz rosnącą rolę organizacji w życiu społecznym. To Drucker jest autorem pojęć i koncepcji „społeczeństwa organizacji”, „pracownika wiedzy”, „społeczeństwa wiedzy”, „społeczeństwa pokapitalistycznego”. Jako pierwszy posłużył się również, już w 1959 r. terminem „społeczeństwa postmodernistyczne (ponowoczesne).

Amerykańskiego pisarza i uczonego można zatem traktować jako myśliciela politycznego, teoretyka społecznego, teoretyka zarządzania i biznesu oraz jako autora poradników dla menedżerów. W żadnej z powyższych kategorii nie mieszczą się jednak nadal takie prace jak Drucker on Asia czy współautorstwo książki Song of the Brush: Japanese Paintings from the Sansō Collection.

Bibliografia

1. About Us na stronie: http://www.druckerinstitute.com/aboutus/
2. Beatty J., The World According to Peter Drucker, Broadway Books, New York 1999.
3. Bibliography. Primary Literature na stronie: http://www.peterdrucker.at/frmset_en_biblio.html.
4. Drucker on Asia: A dialogue between Peter Drucker and Isao Nakauchi, Butterworth-Heinemann 1997.
5. Drucker P. F., Adventures of a Bystander, John Wiley & Sons., Inc., New York-Chichester-Weinheim-Brisbane-Singapore-Toronto, bdw.
6. Drucker P. F., Concept of the Corporation, Transaction Publishers, New Brunswick and London 1993.
7. Drucker P. F., Management: Tasks, Responsibilities and Practices, Elsevier Limited 1999.
8. Drucker P. F., Menedżer skuteczny, MT Biznes 2007.
9. Drucker P. F., The New Realities, Transaction Publishers, New Brunswick and London 2006.
10. Drucker P. F., Post-Capitalist Society, HarperBusiness 1994 (pol. wyd.: Społeczeństwo pokapitalistyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999).
11. Drucker P. F., Praktyka zarządzania, MT Biznes 2008.
12. Drucker P. F. (1997), Preface w: tegoż, Adventures…, dz. cyt.
13. Drucker P. F., Skuteczne zarządzanie : zadania ekonomiczne a decyzje związane z ryzykiem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1976.
14. Drucker P. F., The End of Economic Man: The Origins of Totalitarianism, Transaction Publishers, New Brunswick and London 1995.
15. Drucker P. F., The Future of Industrial Man. A Conservative Approach, Transaction Publishers, New Brunswick and London 1995.
16. Drucker P. F., The Last of All Possible Worlds, Harpercollins 1982.
17. Drucker P. F., The Temptation to Do Good, Harpercollins 1984.
18. Lüchinger R., Peter F. Drucker 1909-2005. Sumienie menedżera w: 12 ikon ekonomii. Od Smitha do Stiglitza, pod red. R. Lüchingera, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2007.
19. Pugh D., Hickson D., Writers on organizations, SAGE Publications, Thousand Oaks-London-New Delhi 2007.
20. Song of the Brush: Japanese Paintings from the Sansō Collection, pod red. J. M. Rosenfelda, Seattle Art Museum 1979.
21. Timeline of Peter Drucker’s life and work na stronie: http://www.druckerinstitute.com/whydrucker/why_timeline.html.