Site icon Twój Głos 📌 e-TG.pl

Jak obniżyć poziom cholesterolu? Dobry i zły cholesterol (HDL, LDL) – jakie są normy?

cholesterol Jak obniżyć poziom cholesterolu? Dobry i zły cholesterol (HDL, LDL) - jakie są normy? 11 - Twój Głos 📌 e-TG.pl

Czym jest cholesterol i jakie funkcje pełni w naszym organizmie?

Cholesterol jest substancją tłuszczową, która występuje naturalnie w naszym organizmie. Znajduje się on w błonach komórkowych, a także we krwi. Warto przy tym wiedzieć, że znaczna część cholesterolu jest produkowana w naszym organizmie, zaś pozostała – ok. 25% jest dostarczana wraz z jedzeniem, kiedy spożywamy produkty pochodzenia zwierzęcego. Prawidłowy cholesterol jest bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu – bierze udział między innymi w procesie produkcji określonych hormonów, w tym płciowych, ma istotne znaczenie przy produkcji witaminy D oraz ma związek z kwasami żółciowymi.

Co ważne, na potrzeby prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, wystarczy tyle cholesterolu, ile jest produkowane przez nasze ciało. Taki cholesterol, czyli cholesterol endogenny sam w sobie nie jest zły. Niebezpieczne są sytuacje, kiedy poziom cholesterolu staje się podwyższony. Tutaj też warto wspomnieć, że często mowa jest o „złym” i „dobrym” cholesterolu. Co to oznacza? Jako „dobry” określa się cholesterol oznaczony HDL (z angielskiego high density lipoproteins), czyli lipoproteiny o dużej gęstości. Chronią one naczynia krwionośne przed rozwojem miażdżycy, gdyż transportują nadmiar cholesterolu z krwioobiegu do wątroby. Tam jest wydalany.

Natomiast na miano „złego” cholesterolu zasłużyły sobie lipoproteiny o małej gęstości LDL (z angielskiego low denisty lipoproteins). Podwyższony poziom tych cząsteczek może zwiększyć ryzyko chorób serca, ale także udaru mózgu.

Cholesterol: dobry i zły

Dwa rodzaje lipoprotein przenoszą cholesterol do iz komórek. Jednym z nich jest lipoproteina o niskiej gęstości lub LDL. Drugi to lipoproteina o dużej gęstości lub HDL. Test mierzy ilość każdego rodzaju cholesterolu we krwi.

LDL (zły) cholesterol

Cholesterol LDL jest uważany za „zły” cholesterol, ponieważ przyczynia się do odkładania się tłuszczu w tętnicach ( miażdżyca tętnic ). To zwęża tętnice i zwiększa ryzyko zawału serca , udaru mózgu  i choroby tętnic obwodowych  (PAD).

HDL (dobry) cholesterol

Cholesterol HDL można uważać za „dobry” cholesterol, ponieważ zdrowy poziom może chronić przed zawałem serca i udarem mózgu.

HDL przenosi LDL (zły) cholesterol z tętnic z powrotem do wątroby, gdzie LDL jest rozkładany i wydalany z organizmu. Ale cholesterol HDL nie eliminuje całkowicie cholesterolu LDL. Tylko jedna trzecia do jednej czwartej cholesterolu we krwi jest przenoszona przez HDL.

Trójglicerydy

Trójglicerydy są najczęstszym rodzajem tłuszczu w organizmie. Przechowują nadmiar energii z diety.

Wysoki poziom trójglicerydów w połączeniu z wysokim poziomem LDL (złego) lub niskim HDL (dobrym) cholesterolem wiąże się z gromadzeniem się tłuszczu w ścianach tętnic, co zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

Normy cholesterolu

W związku z tym, że pod ogólnym pojęciem cholesterol rozumie się kilka rodzajów cząstek lipidowych, aby poznać jego poziom, należy wykonać badanie, jakim jest pełny lipidogram. Dzięki takiemu badaniu poznamy między innymi, jak wysoki jest cholesterol całkowity. Normy ustalone są również dla poszczególnych frakcji lipidów cholesterolu, czyli na wynikach poznamy, jaki ma poziom cholesterol HDL oraz cholesterol LDL. Normy dla poszczególnych wyników prezentują się następująco:

Ważne jest to, jak badany jest cholesterol. Wyniki będą miarodajne, jeżeli pacjent będzie na czczo co najmniej 12 godzin, w przypadku badania cholesterolu całkowitego, a także 12-14 godzin, w przypadku badania jego poszczególnych frakcji.

Jak mierzy się cholesterol?

Większość osób z wysokim cholesterolem czuje się doskonale i często nie ma żadnych objawów.

Odwiedź swojego lekarza rodzinnego, aby dowiedzieć się, jaki masz poziom cholesterolu (poprzez badanie krwi) i dowiedzieć się, co musisz zrobić, jeśli poziom złego cholesterolu jest wysoki.

W przypadku osób w wieku 45 lat i starszych możesz zbadać poziom cholesterolu w ramach kontroli stanu serca

u swojego lekarza rodzinnego.

Jeśli identyfikujesz się jako Aborygen i/lub mieszkaniec wyspy Cieśniny Torresa, powinieneś badać swój cholesterol od 18 roku życia.

Co powoduje wysoki poziom cholesterolu?

Niektóre przyczyny wysokiego poziomu cholesterolu obejmują:

Picie zbyt dużej ilości alkoholu może zwiększyć poziom cholesterolu i trójglicerydów. Niektóre schorzenia mogą powodować wysoki poziom cholesterolu, w tym choroby nerek i wątroby oraz niedoczynność tarczycy (niedoczynność tarczycy). Osoby z cukrzycą typu 2 i wysokim ciśnieniem krwi często mają wysoki poziom cholesterolu. Niektóre rodzaje leków, które przyjmujesz na inne problemy zdrowotne, mogą również zwiększać poziom cholesterolu.

Jakie zagrożenia wiążą się z wysokim poziomem cholesterolu?

Zbyt dużo LDL (złego) cholesterolu we krwi może zwiększać ryzyko chorób serca i naczyń krwionośnych (choroby sercowo-naczyniowe).

Nadmiar cholesterolu LDL prowadzi do odkładania się złogów tłuszczu zwanych blaszkami miażdżycowymi w ścianach tętnic. Z czasem blaszka miażdżycowa powoduje zwężenie i stwardnienie tętnic (znane jako miażdżyca tętnic ).

To może prowadzić do:

Wysoki poziom cholesterolu HDL jest dobry, ponieważ cholesterol HDL pomaga usuwać inne formy cholesterolu z krwi, przenosząc je z powrotem do wątroby — gdzie są usuwane z krwi i wydalane z organizmu.

Jak mogę obniżyć cholesterol poprzez zmianę stylu życia?

Możesz obniżyć poziom cholesterolu, wprowadzając zmiany w stylu życia i przyjmując leki, jeśli tak zaleci twój lekarz. Niektóre osoby będą musiały jedynie poprawić swój styl życia i dietę, aby obniżyć poziom cholesterolu do bezpiecznego poziomu. Inni mogą również potrzebować leków obniżających poziom cholesterolu.

Zmniejsz spożycie tłuszczów nasyconych i trans

Przyjmij i przestrzegaj zdrowej diety o niskiej zawartości tłuszczów nasyconych i trans . Dieta bogata w te tłuszcze może podnieść poziom cholesterolu LDL we krwi.

tłuszcze nasycone są zwykle stałe w temperaturze pokojowej. Występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso i nabiał , ale także w oleju palmowym, oleju kokosowym i mleku pełnotłustym. Przeczytaj więcej o produktach bogatych w tłuszcze nasycone tutaj .

tłuszcze trans (lub kwasy tłuszczowe trans) znajdują się w kupowanych w sklepie wypiekach, przekąskach i potrawach smażonych w głębokim tłuszczu. Istnieją mocne dowody na to, że tłuszcze trans zwiększają poziom cholesterolu LDL we krwi, jednocześnie obniżając poziom HDL (dobrego) cholesterolu.

Niektóre pokarmy zawierają cholesterol (znany jako „cholesterol dietetyczny”). Pokarmy zawierające cholesterol to wątroba, pasztet, nerki, krewetki i żółtka jaj. Te rodzaje żywności zwykle nie są spożywane w dużych ilościach, więc włączenie ich do diety w małych ilościach jest w porządku.

Pokarmy zawierające tłuszcze nasycone mają większy wpływ na poziom cholesterolu we krwi niż pokarmy zawierające cholesterol dietetyczny.

Cholesterol i zdrowe odżywianie

To, co jemy, ma wpływ na poziom cholesterolu i może pomóc zmniejszyć ryzyko chorób. Zalecane jest przestrzeganie zdrowego wzorca żywieniowego, co oznacza spożywanie szerokiej gamy świeżych i nieprzetworzonych produktów oraz ograniczanie wysoko przetworzonej żywności, w tym produktów na wynos, wypieków, czekolady, chipsów, lizaków i słodkich napojów. Nie tylko pomaga to w utrzymaniu zdrowej i ciekawej diety, ale dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych.

Zdrowy dla serca sposób odżywiania obejmuje:

Ten sposób odżywiania jest również naturalnie bogaty w błonnik, co jest dobrą wiadomością, ponieważ wysokie spożycie błonnika pokarmowego może również obniżyć poziom złego cholesterolu we krwi.

Uważaj też na to, ile jesz. Rozmiary porcji wzrosły z czasem i wielu z nas je więcej niż potrzebujemy, co może zwiększyć poziom cholesterolu i ryzyko chorób serca.

Idealnie zdrowy talerz zawierałby ¼ zdrowych białek, ¼ produktów pełnoziarnistych i ½ kolorowych warzyw.

Wielkość porcji może się różnić w zależności od wieku, płci i konkretnych potrzeb żywieniowych.

Zwiększ swoją aktywność fizyczną

Aktywność fizyczna zwiększa poziom cholesterolu HDL — „dobrego” cholesterolu, który usuwa cholesterol LDL z krwi. Najlepsze są energiczne ćwiczenia aerobowe.

Jeśli ostatnio mało ćwiczyłeś, stopniowo zwiększaj zalecaną ilość aktywności fizycznej:

Ćwiczenia o umiarkowanej intensywności to poziom, który zwiększa tętno i oddech, ale pozwala ci mówić. Intensywne ćwiczenia przyspieszają tętno i ciężej oddychają.

Trening oporowy (przy użyciu ciężarków, taśm oporowych lub własnej masy ciała) i ćwiczenia wzmacniające mięśnie mogą zwiększyć poziom cholesterolu HDL. Staraj się robić to dwa razy w tygodniu.

Wskazówki dotyczące zdrowego odżywiania, aby obniżyć poziom cholesterolu

Oprócz trzymania się zróżnicowanej i zdrowej diety, wypróbuj te wskazówki, które pomogą Ci kontrolować poziom cholesterolu:

Możesz również porozmawiać z akredytowanym praktykującym dietetykiem, aby uzyskać szczegółowe porady.

W jaki sposób obniżyć poziom cholesterolu we krwi?

Jeżeli poziom cholesterolu we krwi jest za wysoki, warto przyjrzeć się swojemu trybowi życia. Chodzi tu nie tylko o dietę, ale także naszą codzienność – ile ruchu zażywamy czy korzystamy z używek oraz ile czasu spędzamy na świeżym powietrzu (zaleca się ćwiczenie 3 razy w tygodniu po 30 minut). Jeżeli chcemy utrzymać cholesterol „w ryzach”, musimy zmienić nasze życie – więcej się ruszać, najlepiej na świeżym powietrzu i zmienić naszą dietę na lżejszą. Przede wszystkim wprowadzić produkty roślinne, które pozwalają na utrzymanie właściwego poziomu cholesterolu, a nawet zmniejszenie poziomu „złych” frakcji lipidowych. Do diety warto wprowadzić więcej owoców, a tłuszcze zwierzęce zastąpić roślinnymi. Zaleca się też unikanie używek. Przede wszystkim alkoholu i kofeiny, ale także wyrobów tytoniowych. Pierwsze efekty po wprowadzonych zmianach można zaobserwować już po mniej więcej pół roku. Niekiedy na takie efekty trzeba poczekać dłużej.

Co istotne, o prawidłowy poziom cholesterolu należy dbać już u małych dzieci, a nawet niemowląt. Gdy dziecko jest karmione piersią, cholesterol dostarczany mu jest wraz z mlekiem matki. Dopiero u dziecka w wieku około 2 lat wątroba zaczyna produkować samodzielnie wystarczające ilości cholesterolu, więc trzeba odpowiednio bilansować dietę dziecka, by dostarczać go mniej wraz z pokarmami.

U pacjentów z bardzo wysokim cholesterolem konieczne jest leczenie farmakologiczne. Lekarz po wykonaniu serii badań indywidualnie dobiera lekarstwa oraz ich dawkę, biorąc pod uwagę to, czy wysokiemu stężeniu cholesterolu we krwi nie towarzyszą inne schorzenia. Przy niskim przekroczeniu poziomu cholesterolu we krwi można zdecydować się na produkty dostępne w aptekach bez recepty bazujące między innymi na wyciągach z karczocha, fitoestrogenach sojowych czy wyciągu z dyni.

Błonnik pokarmowy

Jeśli próbujesz obniżyć poziom cholesterolu, staraj się jeść pokarmy bogate w błonnik pokarmowy (szczególnie błonnik rozpuszczalny), ponieważ mogą one zmniejszyć ilość złego cholesterolu LDL we krwi.

Możesz zwiększyć spożycie błonnika, jedząc:

tłuszcze dietetyczne

Przestrzeganie zdrowej, zbilansowanej diety o niskiej zawartości tłuszczów nasyconych i tłuszczów trans może pomóc obniżyć poziom cholesterolu.

Staraj się zastępować żywność zawierającą niezdrowe, nasycone i trans tłuszcze żywnością zawierającą zdrowe tłuszcze.

Niezdrowe tłuszcze

Pokarmy bogate w (niezdrowe) tłuszcze nasycone obejmują:

Pokarmy bogate w (niezdrowe) tłuszcze trans obejmują:

Zdrowe tłuszcze

Pokarmy bogate w (zdrowe) tłuszcze wielonienasycone obejmują:

Pokarmy bogate w (zdrowe) tłuszcze jednonienasycone obejmują:

Trójglicerydy we krwi

Oprócz cholesterolu, twoja krew zawiera również rodzaj tłuszczu zwany trójglicerydami, który jest magazynowany w złogach tłuszczu twojego ciała. Hormony uwalniają trójglicerydy , aby wytwarzać energię między posiłkami.

Kiedy jesz, twoje ciało przekształca każdą dodatkową energię (kilodżule), której nie potrzebuje, od razu w trójglicerydy.
Podobnie jak cholesterol, twoje ciało potrzebuje trójglicerydów do prawidłowego funkcjonowania. Istnieją jednak dowody sugerujące, że niektóre osoby z wysokim poziomem trójglicerydów są bardziej narażone na choroby serca i udar .

Jeśli regularnie spożywasz więcej energii niż potrzebujesz, możesz mieć wysoki poziom trójglicerydów.

Obniżenie trójglicerydów

Niektóre sposoby na obniżenie poziomu trójglicerydów obejmują:

Leczenie wysokiego cholesterolu

Wprowadzanie zmian w stylu życia, zwłaszcza zmiana niektórych pokarmów, które jesz, oraz regularna aktywność fizyczna są bardzo ważne, aby pomóc obniżyć wysoki (zły) cholesterol LDL.

Jak oceniasz ten materiał?

Kliknij na gwiazdkę, aby zostawić swoją ocenę

Średnia ocena 4.6 / 5. Liczba głosów: 7

Jak dotąd brak głosów! Oceń ten post jako pierwszy.

Exit mobile version