Pojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizmPojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizm to nauka, która zajmuje się... to nauka, która zajmuje się badaniem rozwoju świata organicznego. Dokładniej, zwraca uwagę na przyczyny, kierunki i przebieg tego rozwoju. Na ewolucjonizmPojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizm to nauka, która zajmuje się... biologiczny składają się różne, lekko odmienne niekiedy od siebie teorie ewolucji, które ulegają zmianie wraz z rozwojem nauki. Jego przedstawicielem był Charles Darwin (1809-1882) – najważniejszy XIX-wieczny biolog i pierwszy badacz teorii ewolucjonistycznej.

ewolucjonizmPojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizm to nauka, która zajmuje się... to proces, który polega na nieustannym i ciągłym przystosowywaniu się żyjących na świecie organizmów do zmieniającego się otoczenia, przede wszystkim do jego warunków.

Pierwszy szkic darwinowskiej teorii pojawił się w 1844 roku. Szerszej publiczności ukazał się dopiero w 1858 roku, kiedy to Alfred R. Wallach, brytyjski biolog, przedstawił Darwinowi swoją rozprawkę, w której to zgadzał się z jego poglądami. Rok później sensację wywołała książka O powstaniu gatunków, w której to Darwin przedstawił swoją teorię ewolucji:

Zasada bezkierunkowej zmienności powszechnej – każdy gatunek jest jedyny w swoim rodzaju; wyróżnia się swoją odrębnością; nie ma na świecie dwóch takich samych gatunków.
Zasada rozrodczości – rozmnażanie gatunków zachodzi w postępie geometrycznym, a to dlatego, ponieważ nie wszystkie osobniki są w stanie przeżyć.
Walka o byt – jedynie najsilniejszy i najlepiej przystosowany osobnik ma szanse na przeżycie. Osobniki słabsze będą, przez środowisko w którym żyją, eliminowane.
Dziedziczenie – potomstwo osobników dorosłych otrzymuje od swoich rodziców materiał genetyczny, w którym zapisane są m. in. cechy przystosowawcze, dzięki którym będą mogły przeżyć.

Ta naukowa praca podzieliła naukowców na 2 grupy. Jedna zgadzała się z jejautorem i przyjęła jego teorię jako coś nowego lecz w pełni prawdziwego, druga grupa natomiast gwałtownie się jej sprzeciwiła i starała się ją zwalczyć.

Karol Darwin wywołał tym samym dyskusję naukową, która ogarnęła cały świat. Zaczęto zastanawiać się nad początkami ludzkiego istnienia. W prasie ukazywały się związane z tym tematem liczne karykatury biologa oraz żarty na jego temat.

Ewolucjonizm – Karykatura Karola Darwina

W socjologii ewolucjonizmPojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizm to nauka, która zajmuje się... zaznaczył się jako kierunek XIX-wieczny, który czerpał z założeń biologicznych i filozoficznych. Głosił tezę zmienności życia według stopni – od form niższych, prostszych do form wyższych i bardziej złożonych. Według niego ewolucja kulturowa jest odpowiedzialna za wszelkie procesy, które dokonują się na płaszczyźnie społeczeństwa.

Trzecim rodzajem ewolucjonizmu jest ewolucjonizmPojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizm to nauka, która zajmuje się... filozoficzny, którego okres świetności przypada na II połowę XIX wieku. Dotyczy on także nauk społecznych. Pod prawa ewolucji biologicznej podciąga zasady, formy i strukturę rzeczywistości kulturowej i społecznej. Wywodzi się przede wszystkim od Herberta Spencera, który wskazywał podobieństwa pomiędzy żywym organizmem a społeczeństwem. Według ewolucjonizmu nauk społecznych struktura współczesności ulega rozwojowi rzeczy i zjawisk, tak jak ewoluował świat od swoich początków. Zadaniem jego jest wyjaśnienie pewnych zjawisk na drodze światowego postępu. Do jego klasycznych twórców zaliczamy: w/w Herberta Spencera, Augusta Comte, Emila Durkheima, Lewisa Morgana oraz Edwarda Taylora.

Świat ulega stopniowym zmianom. Jest to proces ciągły i odbywa się w jednym kierunku, według określonego schematu. Są to zmiany na punkcie ilościowym i jakościowym. Zachodzą bardzo naturalnie, tak jak np. zmiany kulturowe. Wraz z kolejnymi epokami kultura dostosowuje swoją formę do aktualnie potrzebnych. Jej elementy, wierzenia, zwyczaje, praktyki, przechodzą modyfikację tylko na niewielkim szczeblu.

Edward Taylor, amerykański antropolog, twórca Badań nad wczesną historią gatunku ludzkiego i rozwoju cywilizacji, twierdził że wszelkie twory instytucjonalne człowieka nakładają się na siebie w ten sam sposób na całym świecie. Nie ważne są tutaj aspekty różnic językowych czy rasowych, lecz istotna jest podobna natura ludzi.

Lewis Morgan, amerykański antropolog kultury, twórca badań zatytułowanych Społeczeństwo pierwotne. Schemat rozwoju rodziny, zajmował się studiami nad historią i kulturą plemion Indian Ameryki Północnej – Irokezów. Według niego rozwój odbywa się na drodze doświadczenia. Dzięki stopniowemu gromadzeniu spostrzeżeń o świecie, wynalazkom czy odkryciom naukowym, ludzkość zaspokaja swoje potrzeby. Wyszedł także z założenia, że człowiek przechodzi przez trzyetapowe stadium rozwoju:

dzikość – okres początkowy – stopień niższy
barbarzyństwo – stopień średni
cywilizacja – stopień wyższy

Tym trzem stadiom odpowiadają trzy czynniki rozwoju:

umiejętność mówienia
umiejętność posługiwania się narzędziami
powstanie i rozwój instytucji społecznych

Piotr Chmielewski, jeden z polskich badaczy ewolucjonizmu kulturowego, w kilku punktach opisał jego założenia, które tak szeroko opisywali klasyczni ewolucjoniści:

„ewolucjonizmPojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizm to nauka, która zajmuje się... był pierwszym kierunkiem naukowym, który zakładał istnienie ogólnego procesu rozwojowego wyrażonego przez zmiany w sferze społecznej czy kulturowej.
Podejmując wyjaśnienie problemu, jakim była ewolucja kultury, formułował jednocześnie prawa naukowe dotyczące rozwoju i zmiany.
Przyjmując założenia „psychicznej jedności człowieka”, generalnie przeciwstawiał się wyjaśnianiu różnic kulturowych w kategoriach rasowych.
Akcentując rolę czynników wewnętrznych, przy wyjaśnianiu zmienności kulturowej nie pomijał roli wpływów wewnętrznych.
Jako narzędziem mającym dostarczać obiektywnych danych i wyników posługiwał się metodą porównawczą, która stanowiła odpowiednik technik eksperymentalnych i laboratoryjnych będących podstawą nauk fizycznych.
Ujmując rzecz najogólniej: ewolucjonizmPojęcie ewolucjonizmu możemy definiować na trzech płaszczyznach: biologicznej, filozoficznej i socjologicznej.Z biologicznego punktu widzenia, ewolucjonizm to nauka, która zajmuje się... klasyczny stanowił warunek wstępny uprawniania systematycznej nauki o człowieku, społeczeństwie i kulturze.” [J. Gajda, 1996, s. 48]

W obecnych czasach niektóre założenia ewolucjonizmu zostają odrzucone bądź

modyfikowane przez współczesnych badaczy. Są oni zdania, iż najlepiej jest najpierw dokładnie prześledzić rzeczywistość by później mieć pewność co, dlaczego i jak powstało. Nie klasyfikują oni ewolucjonizmu jako kierunku ściśle historycznego.

Do grona współczesnych badaczy zagadnień antropologii kulturowej, a więc i ewolucjonizmu, zaliczyć należy Leslie A. White’a oraz Juliana H. Stewarda.

Pierwszy z nich, White, chciał aby analiza rzeczywistości kulturowej była niezależna. Według niej kultura jest całością, na którą składają się poszczególne, powiązane ze sobą zdarzenia. Przechodzi ona przez pewne stadia, zaspokajając w ten sposób potrzeby człowieka. Stadia te we wszystkich kulturach są takie same i przebiegają w identyczny sposób. Rozwój tworzy daną kulturę i jest uwarunkowany jej stanem poprzednim. Zachodzi on od form niższych ku wyższym, we wszystkich społeczeństwach.

Bibliografia: