Jak kupować jajka? - jak odróżnić najlepsze jajka od producenta? 1 - Twój Głos 📌 e-TG.pl
Ciekawostki 🤔Historia produktów 📦Porady 🎯Zdrowie ⚕️

Jak kupować jajka? – jak odróżnić najlepsze jajka od producenta?

W Polsce najczęściej spożywamy jaja kurze, w mniejszym stopniu kacze, gęsie, przepiórcze oraz strusie. jaja to produkty spożywcze o wielu walorach smakowych, mają dużą wartość odżywczą i urozmaicony skład chemiczny. Poza zastosowaniem w gospodarstwie domowym są niezastąpionym surowcem w przemyśle piekarskim, ciastkarskim i garmażeryjnym. Jajko w tradycji chrześcijańskiej jest symbolem zmartwychwstania i nowego życia. W jajku znajdują się bowiem wszystkie niezbędne substancje odżywcze, zapewniające rozwój organizmu, z wyjątkiem witaminy C, której nie ma w produktach pochodzenia zwierzęcego.

Skład

Jajko składa się żółtka, białka i skorupki.
Żółtko
Kolor żółtka zależy od tego, czym karmiona była kura. Kury z ekologicznego chowu, które żywią się zieleniną i ziarnem, znoszą jajka w kolorze żółtopomarańczowym.
Najwięcej zdrowych substancji zawiera się w żółtku. Są w nim białka, tłuszcze, witaminy (A,D, E, K, witaminy z grupy B) oraz węglowodany. tłuszcze zawarte w żółtku są lekkostrawne i łatwo przyswajalne. Ponadto żółtko jest źródłem lecytyny, która pozytywnie wpływa na wzrok, zapobiega uszkodzeniom siatkówki i zmniejsza wrażliwość oczu na światło. Lecytyna zawarta w żółtku zamienia się z kolei w cholinę, a ona usprawnia pracę móżgu.
 
Białko
Białko świeżego jaja powinno być klarowne, gęste i sztywno otaczać żółtko.
Białko jest uboższe w składniki mineralne i witaminy – występują w nim oczywiście białka i witaminy z grupy B oraz składniki mineralne. Wartość kaloryczna białek (46 kcal. na 100 g.) jest o wiele niższa niż w żółtkach (355 kcal na 100 g.). Zawiera śladowe ilości tłuszczu. Białko to źródło aminokwasów, odpowiedzialnych m.in. za budowę mięśni. Są one prawie całkowicie przyswajalne przez organizm. Białko może powodować alergię, dlatego osobom uczulonym zaleca się jaja przepiórcze, które są bezpieczne dla alergików.
Skorupka
Barwa skorupy jaja może być biała, kremowa lub jasno brązowa, zależy ona od rasy kury.
Skorupka to także wartościowy składnik jajka, który jest źródłem wapnia, cynku, żelaza, fluoru i innych cennych dla zdrowia pierwiastków.
Odpowiednio przygotowana skorupka dodana do pokarmów wzmacnia włosy i paznokcie,  zapobiega chorobom dziąseł, a nawet leczy katar.
Właściwości skorupek:
  • Jajo kurze – skorupka jest cienka, bardzo łatwo ją rozbić. Kolor zależy od gatunku kury;
  • Jajo przepiórcze – skorupka pokryta jest małymi, brązowymi plamkami. Do rozłupania takiego jajka najlepiej użyć noża, pod skorupką znajduje się błona, którą należy przeciąć;
  • Jajo strusie – skorupka jest bardzo twarda i do jej przebicia potrzebne są specjalne narzędzia, np. dłuto;
  • Jajo gęsie – skorupka jest bielsza i nieco grubsza niż skorupka jaja kurzego.
GMO (Genetically Modified Organisms – Organizmy Modyfikowane Genetycznie). jaja bez GMO pochodzą od kur karmionych paszą, która nie zawierają modyfikowanych genetycznie składników. Informacja o braku GMO jest podawana na każdym opakowaniu.

Rodzaje jajek

Jajka kurze
Najczęściej goszczą na naszych stołach. Ich średnica wynosi ok. 6-7cm i ważą od 53 do 73g. Bez problemu dostaniemy je w każdym sklepie.
Specjalnym rodzajem kurzych jaj są jaja od kury zielononóżki. To polska rasa kur, obecnie zagrożona wyginięciem, chowana wyłącznie w warunkach ekologicznych. To dość specyficzna i wymagająca rasa. Musi być hodowana w małych stadach, na dużej przestrzeni, zarówno w pomieszczeniu, jak i na zewnątrz. jaja kury zielononóżki mają znacznie obniżoną zawartość cholesterolu. Są najlepszym źródłem aminokwasów, kwasów tłuszczowych, witamin i związków mineralnych. Niewątpliwą zaletą jest także obecność poza walorami żywieniowymi, walorów leczniczych.
jaja przepiórcze
Są coraz bardziej popularne. Mają niewielkie rozmiary, ich średnica wynosi ok. 1,5 cm. Skorupki pokryte są małymi, brązowymi plamkami. 4-5 jaj przepiórczych odpowiada jednemu jaju kurzemu. Mają także znakomity smak i duży udział żółtka w stosunku do całego jajka oraz składniki, które sprawiają, że jest ono na ogół nieszkodliwe dla osób uczulonych na białko jaja kurzego. Skład chemiczny jajka przepiórczego jest zdecydowanie bogatszy od kurzego. Więcej w nim niezbędnych aminokwasów, związków mineralnych i pierwiastków śladowych, a szczególnie wysoki jest poziom witamin.
jaja strusie
Jedno jajo waży ok. 1,5 kg. Zawiera ok. kilograma białka i 320 g żółtka. Jego skorupa ma około 3mm grubości i do jej przebicia potrzebne są specjalne narzędzia. Jajo strusia to odpowiednik 30-40 jaj kurzych. Zawiera sporo cholesterolu, ale też pięć razy więcej cennych nienasyconych tłuszczów niż jaja kurze. Mimo rosnącej popularności nadal bardzo trudno kupić jaja strusie w sklepie, na targu czy w markecie. jaja strusie najłatwiej zakupić na farmie strusi.
jaja kacze i gęsie
Są większe od kurzych i bardziej wyrazistsze w smaku. Ze względu na ich oleisty smak i konsystencję, wykorzystuje się je tylko do pieczenia, smażenia lub jako składnik innych potraw. Są bardziej pożywne od jaj kurzych, ale też bardziej ciężkostrawne. jaja te są trudno dostępne w sklepach spożywczych, najczęściej można je nabyć u zaprzyjaźnionej gospodyni domowej.
Oprócz tego możemy spotkać się także z jajami indyczymi, które są duże i mają średnicę ok. 6 cm oraz jajkami perliczymi, które zawierają mniejszą ilość cholesterolu
Jak kupować jajka? - jak odróżnić najlepsze jajka od producenta? 2 - Twój Głos 📌 e-TG.pl

Etykieta

Etykieta na opakowaniu jaj powinna zawierać następujące informacje:
  • klasa jaj
  • objaśnienie kodu ze skorupki
  • rodzaj chowu
  • kategoria wagowa
  • data przydatności do spożycia
  • liczba sztuk
Na etykietach jaj przepiórczych znajduje się jedynie informacja o producencie – dokładna nazwa, adres i telefon.
Klasy jajek
Na opakowaniu jajek powinna znajdować się informacja o klasie jajek:
  • Klasa A – świeże jajka, większość sprzedawanych jajek to jajka klasy A. Skorupka w tym przypadku nie jest popękana, a białko jest płynne i klarowne. Wysokość komory powietrznej nie powinna przekraczać 6 mm;
  • Klasa A-ekstra – najświeższe jajka, nie starsze niż siedem dni od daty pakowania. Jajka te są trudno dostępne, w szczególności w większych sklepach. Komora powietrzna nie powinna być większa niż 4 mm;
  • Klasa B – jajka drugiej klasy. Komora powietrzna takich jaj nie powinna być większa niż 9 mm;
  • Klasa C – jajka przemysłowe, niesortowane.
Kody na jajkach
Na każdej skorupce jajka znajduje się kod. Schemat takiego kodu wskazuje na podstawowe parametry jego pochodzenia:
X-YY-AABBCCDD
X – to najważniejsza informacja, która opisuje sposób hodowli kur. Informacja ta obecna jest na skorupce, jak i na opakowaniu – zazwyczaj na etykiecie lub na wewnętrznej części pokrywki. Chów oznacza się cyframi od 0 do 3:
  • 0 – oznacza, że jajka podchodzą od kur z chowu ekologicznego, gdzie kury żyją na wolnym wybiegu, karmione są naturalnie, bez dodatków chemicznych. Jajka te zawierają najwięcej witamin i minerałów, i mają najlepszy, wyraźny smak jaj. Kury hodowane metodą ekologiczną określane są jako ”kury szczęśliwe”.
  • 1 – określa jaja z chowu wolnowybiegowego – kury mają stały dostęp do wybiegu na świeżym powietrzu, ale karmione są paszą.
  • 2jaja pochodzą od kur z chowu ściółkowego. Hodowla ta charakteryzuje się ciasnymi budynkami i brakiem wybiegu dla kur.
  • 3 – oznacza, że jaja pochodzą od kur z chowu klatkowego. To najtańsza i najbardziej nieetyczna metoda hodowli. Kury żyją w małych klatkach, są ściśnięte i nie mają w ogóle przestrzeni. Często faszerowane są antybiotykami i hormonami. Kury te znoszą jajka gorszej jakości. Stres i cierpienie tych kur może przekładać się na smak i wartości odżywcze tych jaj.
  • Jajka nieoznakowane – sprzedawane są zazwyczaj na bazarach i pochodzą z gospodarstw, w których hoduje się do 50 kur.
YY – oznacza symbol kraju, z którego pochodzą jajka. W przypadku jajek pochodzących z naszego kraju – symbol PL.
Kolejne oznaczenia to weterynaryjny numer identyfikacyjny, na który składa się:
AA – oznacza kod województwa.
BB – to kod powiatu.
CC – określa kod zakresu działalności.
DD – oznacza kod firmy.
Wielkość jajek
Wielkość jajek określana jest następującymi symbolami:
  • S – jajka małe, waga: poniżej 53g
  • M – jajka średnie, waga: 53-63g
  • L – jajka duże, waga: 63-73g
  • XL – jajka bardzo duże, waga: powyżej 73g
Jajka pochodzące z hodowli ekologicznych zazwyczaj są mniejsze (rozmiar S, M). Duże jajka (L, XL) wskazują przeważenie pochodzenie z chowu klatkowego.
Im większe jajko tym skorupka cieńsza i może pękać podczas gotowania.
Recykling Kury – jest to praktyka stosowana przez hodowców klatkowych. Kura, która przestaje znosić jajka zamykana jest w ciemnym pomieszczeniu. W rezultacie kura „rodzi się na nowo” i znów zaczyna znosić jajka.

Jak kupować jajka

Jakie jaja kupić, aby były smaczne i zdrowe – przeczytaj przydatne wskazówki:
  • Najlepiej kupować jajka S lub M, gdzie skorupka jest wystarczająco twarda i możemy przypuszczać, że jajko nie pochodzi od kury, która była sztucznie dokarmiana.
  • Należy kupować jajka z jak najniższym numerem. Jeżeli istotną rolę odgrywa dla nas cena, powinniśmy zdecydować się na jaja z oznaczeniem „2” ( chów ściółkowy) lub „1” (wolny wybieg). Dla osób, które cenią sobie jakość jaj i popierają ekologiczny chów poleca się jaja z oznaczeniem „0”.
  • Nie daj się nabrać na to co piszą lub przedstawiają na opakowaniu producenci. Za określeniem „od zadowolonych kur” może kryć się jajko oznaczone numerem 3, czyli z chowu klatkowego. Wolno chodząca kurka na obrazku tez może zakłamywać nasze wyobrażenie, dlatego najlepiej sprawdzić dokładnie numer na jajkach.
  • Niech nas nie zwiedzie także intensywny kolor żółtka. Ten niegdyś wiarygodny wyznacznik zdrowego żywienia kury, teraz w prosty sposób można uzyskać za pomocą barwnika dosypywanego do sztucznych pasz.
Jak kupować jajka? - jak odróżnić najlepsze jajka od producenta? 3 - Twój Głos 📌 e-TG.pl

Przydatne informacje:

Zgodnie z normami świeże jajko ma nie więcej niż 28 dni.
O jakości i świeżości jaj świadczy wielkość komory powietrznej, która znajduje się pod skorupką. Im jajko starsze, tym komora powietrzna jest większa. Najświeższe jaja mają komorę wielkości 4 mm, najstarsze – koło 9 mm.
Najbezpieczniej jadać jajka gotowane, smażone lub w inny sposób przetworzone, gdyż na skorupce jajek mogą osadzić się bakterie, które mogą przenikać do wnętrza jajka. Najmniej zdrowe są jaja surowe – gdyż zawarta w nich avidyna blokuje przyswajanie przez organizm biotyny, czyli witaminy H – koniecznej do prawidłowego funkcjonowania skóry, porostu włosów i prawidłowej przemiany materii.
Jajka najlepiej przechowywać w temperaturze 2-4 stopni.
Jajka lubią powietrze, dlatego nie powinny stykać się ze sobą.
Surowe jajko puszczone w ruch obrotowy nie będzie się kręciło, surowe wręcz przeciwnie.
Jaj nie powinno się myć przed włożeniem do lodówki, gdyż uszkadza się w ten sposób ich naturalny system ochronny. Natomiast zawsze należy je dokładnie umyć w ciepłej wodzie przed przygotowaniem każdej potrawy, ponieważ na skorupce mogą znajdować się bakterie Salmonelli.
Zbyt długie gotowanie jaj (powyżej 10 minut od momentu zagotowania się wody) powoduje straty witamin i obniża ich wartość odżywczą. Po ugotowaniu jajo powinno się niezwłocznie włożyć się do zimnej wody co w znacznym stopniu zapobiega przywieraniu skorupy do białka oraz przerywa proces gotowania.

Ceny jajek

Oczywiście im zdrowsze jajka i zdrowsza kura, tym cena jajek jest wyższa.
jaja kurze – przykładowe ceny w zależności od chowu:
  • jajko od kury z chowu klatkowego (3) – ok. 0,40 gr
  • jajko od kury z chowu ściółkowego (2) – ok. 0,70 gr
  • jajko od kury z wolnego wybiegu (1) – ok. 1,10 z
  • jajko od kury z ekologicznego chowu (0) – ok. 1,30-1,50 zł
Ceny jaj kurzych są ustalane odgórnie, dlatego wahania są niewielkie i wynoszą, w zależności od producenta, od kilku do kilkunastu groszy.
Zazwyczaj jajka sprzedawane są w opakowaniach zawierających od 4 do 30 sztuk.
jaja przepiórcze może je kupić jedynie w większych marketach. Za opakowanie zawierające 16 sztuk należy zapłacić około 4,50 zł.
jaja gęsie można kupić jedynie przez internet lub u zaprzyjaźnionego gospodarza. Za sztukę takiego jaja trzeba zapłacić ok. 4-6 zł.
jaja strusie kupimy na farmie strusi i są one dość kosztowne – ich cena waha się od 50 do nawet 100 zł.

Jak oceniasz ten materiał?

Kliknij na gwiazdkę, aby zostawić swoją ocenę

Średnia ocena / 5. Liczba głosów:

Jak dotąd brak głosów! Oceń ten post jako pierwszy.

Kupujemy czytnik E-Book – gdzie i jak kupić najlepszy czytnik ebook?

Poprzedni wpis

Wiata jak nowa – ciekawe pomysły na metamorfozę szopy (2022)

Następny wpis
Wiedzo Znawca
Redaktor z rzemiosłem w ręku na co dzień szef kontroli jakości w kuchni, serwujący wykwintne dania. W niedalekiej przyszłości planuje zrealizować młodzieńcze marzenia i napisać coś więcej niż artykuł 📖

Na pewno zainteresują Cię jeszcze:

Komentarze - masz coś do napisania? Zostaw proszę informacje.

Pozostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *